İktisadi İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi - iisbf@gelisim.edu.tr

Ekonomi ve Finans








 Eşitsizlik Gerçekleri


2021'de ortalama bir yetişkinin PPP cinsinden geliri yılda 16.700 € ve net serveti 72.900 € idi. Bu ortalamalar, uluslararasındaki ve içindeki büyük farklılıkları gizler. Şu anda, dünya nüfusunun en zengin %10'u küresel gelirin %52'sini alırken, nüfusun en yoksul yarısı sadece %8,5'ini alıyor. Küresel gelir dağılımının en üst %10'unda yer alan bir kişi yılda ortalama €87.200 kazanırken, küresel gelir dağılımının en alt %50'sinde yer alan bir kişi yılda ortalama €2.800 kazanmaktadır (Dünya Eşitsizlik Raporu,2022).


Küresel servet eşitsizlikleri, küresel gelir eşitsizliklerinden daha belirgindir. Toplam servetin sadece yüzde ikisi, dünyanın en yoksul yüzde ellisine ait. Buna karşılık, dünya nüfusunun en zengin %10'u tüm servetin %76'sına sahip. Nüfusun en yoksul yarısı, yetişkin başına PPP açısından ortalama 2.900 Euro'ya sahipken, en zengin %10'luk kısım 550.900 Euro'ya sahip (Dünya Eşitsizlik Raporu, 2022).
 
Kişisel servetteki artış da uluslar içinde ve küresel olarak eşitsiz olmuştur. Geçtiğimiz birkaç on yılda, küresel servet artışının orantısız bir payı multimilyonerler tarafından ele geçirildi; en tepedeki yüzde 1, 1990'ların ortalarından bu yana biriken tüm ek servetin yüzde 38'ini alırken, alttaki yüzde 50 sadece yüzde 2'sini aldı. Bu eşitsizlik, toplumun en zengin ve en fakir kesimleri arasındaki büyüme oranlarındaki önemli farklılıkların sonucudur. 1995'ten bu yana, dünyanın en zengin bireylerinin serveti yılda yüzde 6 ila 9 artarken, ortalama servet yüzde 3,2 arttı. 1995'ten bu yana, milyarderlerin sahip olduğu küresel servet yüzdesi %1'den %3'ün üzerine çıktı. COVID salgını sırasında bu artış daha da şiddetlendi. Milyarderlerin elindeki dünya servetinin oranı 2020 yılında en yüksek artış oranına ulaştı (World Inequality Report,2022).

Arş.Gör.Demet TAÇ