İktisadi İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi - iisbf@gelisim.edu.tr

Uluslararası Ticaret ve Finansman








 Pandemi Döneminde Cinsiyet ve İşsizlik


Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından pandeminin istihdam üzerinde yarattığı olumsuz etkiler cinsiyet ayrımına göre değerlendirildi.


Analize göre, salgından ilk etkilenen sektörler kadın işgücünün ağırlıklı olarak hizmet verdiği sektörlerdir. Bu sebeple virüsün yayılmaya başladığı ilk dönemlerde kadın işsizlik oranı daha yüksek seviyelerde gerçekleşti. ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu'na göre, imalat sektöründe çalışanların %70'inden fazlasını erkek işgücü oluşturmaktadır. Erkek işgücünün uluslararası ticaret sektörlerinde çalışma eğilimi daha yüksek olmasından dolayı salgın arttıkça bozulan küresel değer zincirleri, erkek istihdamı üzerindeki olumsuz etkilerin artmasına yol açtı. Uluslararası mal ticaret hacmi, 2019'un aynı dönemine kıyasla 2020'nin ikinci çeyreğinde %16 oranında düşüş yaşadı ve ağustos ayı itibariyle erkek işsizlik oranında artış görülmeye başladı. Diğer yandan virüsün yayılması hızının yavaşlamaya başladığı ülkelerde hükümetler, insanların özellikle de hizmet sektöründeki kadınların işlerine dönmelerine izin vererek karantinayı hafifletmeye başladı. Ancak kadınların işgücüne katılımı hala oldukça düşük seviyelerdedir.

Pandemi sürecinde işsizlik artışının yanı sıra kadınların işgücü piyasasına katılımı da azaldı. Veriler, 2020’de kadınların işgücü piyasasından tamamen ayrılma oranının daha fazla olduğunu ortaya koymaktadır. Aktif olarak iş arayan kadınların sayısındaki önemli düşüş, kadınların güçlendirilmesi için yıllardır süren ilerleme çabalarını tersine çevirmiş görünüyor. Söz konusu işgücü işsizlik istatistiklerinden hariç tutulmaktadır. Bu bağlamda doğru değerlendirme yapabilmek için işgücüne katılımı da analiz etmek önemlidir.

Salgının yaygınlığı ile kadınların işgücüne katılımındaki düşüş arasındaki güçlü ilişkiye ek olarak 2020'de kadınların çalışma saatlerinin de önemli ölçüde düştüğünü tespit edildi. Çalışma saatlerindeki düşüşün temel kaynağı küresel olarak turizmde yaşanan daralmadır ve turizm sektöründe kadın çalışanların payı yüksektir. Küresel olarak turizm, ihracat gelirlerinde tahmini 1,3 trilyon dolarlık bir kayıp yaşadı ve 120 milyona kadar turizm işinin doğrudan risk altında olduğu belirtildi. Dünya Turizm Örgütü'ne göre bu rakam 2009 küresel ekonomik krizine kıyasla 11 kat daha fazladır.

ABD'de Mart 2020'de hem kadınların hem de erkeklerin %4,4'ü işsizdi. Ancak sadece bir ayda işsizlik kadınlarda %16,1'e, erkeklerde %13,6'ya sıçradı. Cinsiyet farkı süreç içinde ortadan kalktı ve her iki oran da Aralık 2020'de %6,7'ye düştü. Ancak yıl içinde erkeklerin işgücüne katılımı için %2.8 azalırken kadınların işgücüne katılımı % 3.4 azaldı. İtalya'da kadın istihdamı pandemi sürecinden daha ağır etkilendi. Ulusal İstatistik Enstitüsü’ne (ISTAT) göre, 2020 yılında 141.000 erkek ve 326.000 kadın işini kaybetti.

Kadınların güçlenmesi açısından bakıldığında, genel olarak ekonomilerde kadınların erkeklerden daha fazla işgücünden ayrılmış olmaları endişe vericidir. Bu doğrultuda etkili müdahale önlemleri ile politikalarının geliştirilebilmesi ve pandeminin kadınlar ve erkekler üzerindeki sosyoekonomik etkilerini tam anlamıyla ortaya konulması için karşılaştırılabilir ve ayrıntılı istatistikler gerekmektedir.


Kaynak