İktisadi İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi - iisbf@gelisim.edu.tr

Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik








 Emtia Vadeli İşlemler Piyasası




Emtia türevlerinin ekonomik olarak önemli iki işlevi yerine getirmesi beklenir: fiyat keşfi ve risk yönetimi. Korumacılar (hedgers), spekülatörler ve arbitrajcılar gibi farklı oyuncuların varlığı, vadeli işlem piyasalarında daha iyi fiyat keşfi sağlar. Spekülatörler, genellikle riskten korunma şirketlerinin karşı tarafı olurlar ve onların risklerini yönetmelerine yardımcı olurlar. Bose (2008), emtia vadeli işlemlerinin yatırımcılar, şirketler ve küçük üreticiler arasında risk dağılımına yardımcı olduğunu ve portföy çeşitlendirme maliyetini azalttığını savunuyor.

2008 krizinden sonra spekülatörlerin vadeli işlem piyasalarındaki varlıkları sorgulanabilir hale geldi. Emtia Vadeli İşlemler Ticaret Komisyonu'na (CFTC) kayıtlı Vadeli İşlemler Komisyonu Tüccarı'nın müşteri hesaplarındaki 20 yıllık gelişimine bakıldığında, ilginin büyüklüğü açıkça görülüyor. 2002 yılında 64.300.000.000 ABD Doları değerinde olan vadeli işlem fonları, değer kazanmaya devam etmiş ve 2018 yılında %354 oranında artarak 291.800.000.000.000 ABD Dolarına yükselmiştir (CFTC, 2018). Bu sistematik kaygılar, şeffaflığı artırmak için yeni düzenlemelere, yeni prosedürlere ve yeni açıklamalara yol açmıştır. Türevleri kullanan hedge fonlarının büyümesi, düzenleyicilerin yoğun ilgisini çekmiştir (Clarke, Silva ve Thorley, 2013). Bu piyasasını büyümesi tek taraflı değildir. Vadeli işlem piyasalarında, hedger'lar, risklerini transfer etmek için spekülatörleri veya endeks yatırımcıları aramaktadır. Başka bir deyişle, vadeli işlem piyasalarının büyümesi, her iki tarafın vadeli işlem piyasalarına yatırım yapma istekliliği tarafından tetiklenmiştir.
 
Dr.Öğr.Üyesi Orhan Özaydın