03 Aralık 2020 Perşembe
Dijital Medya Nedir? Hakkında Bilmeniz Gerekenler Nelerdir?
21. yüzyılda “medya” kavramı kitle iletişim araçlarından yeni medyaya geleneksel mecralardan yeni geliştirilen dijital medya biçimlerine kadar pek çok alanı kapsayan bir anlama evrilmiştir.
Dijital Medya Nedir? Hakkında Bilmeniz Gerekenler Nelerdir?
Dijital medya denildiğinde hemen herkesin kafasında birtakım fikirler oluşmaktadır. Ancak bunların açıklayıcı ve tanımlayıcı olduklarını iddia etmek çok zordur. Kavramın hem öğrencilerimiz, hem adaylarımız açısından berraklığa kavuşmasını arzu etmekteyiz. Böylece yeni medya ve iletişim alanı içerisinde dijital medyanın ne olduğu ve dijital medya ile ne yapacakları konusunda fikir edinebileceklerdir.
21. yüzyılda “medya” kavramı kitle iletişim araçlarından yeni medyaya geleneksel mecralardan yeni geliştirilen dijital medya biçimlerine kadar pek çok alanı kapsayan bir anlama evrilmiştir. Medya dendiğinde aklımıza çeşitli örnekler gelir, hatta birçok medya biçimini günlük yaşantımız içerisinde kullanırız. Ancak kavramı kısa ve öz bir şekilde açıklamak biraz zor olabilir. Medya (media), Latince “orta tabaka” anlamına gelen “medius” ya da “medium” kelimesinden türetilmiştir. Birinden bir diğerine bilgi ya da eğlenceyi taşımayı ifade eder.
Dijital çağın gelişmesinden önce şimdi analog ya da geleneksel medya olarak adlandırdığımız radyo, gazete, dergi, billboard, jurnal gibi medya biçimleri yaygındı. O zamandan bugüne teknolojik devrim beraberinde dünyanın her yerine bilgi ve eğlencenin taşınmasına imkan veren yeni medya türlerini getirdi. Peki, dijital medya nedir? Neyi kapsıyor, nasıl gelişti ve nereye gidiyor?
Dijital Medyayı Tanımlamak
Geleneksel medyanın aksine dijital medya en basit şekliyle dijital kablolar ya da uydular tarafından cihazlara gönderilen 1 ve 0’lardan oluşan ikili kodun ses, video, grafik, metin gibi içeriklere dönüştürülmek üzere iletilen dijital verinin iletilmesi olarak açıklayabiliriz. Bilgisayarınız, tabletiniz ya da telefonunuzda web tabanlı sistem ve uygulamaları her açtığınızda dijital medyayı tüketiyorsunuz demektir. Dijital ortam ya da dijital medya; videolar, makaleler, reklamlar, müzik, podcast'ler, sesli kitaplar, sanal gerçeklik veya dijital sanat biçiminde olabilir.
Dijital çağ, bilgisayar teknolojisinin yavaş yavaş farklı endüstrilere sızması ve ardından kamusal alana girmesiyle 20. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkmaya başladı. Yine de analog teknoloji 1990'larda bile baskın kaldı. Sonraki yıllarda, gazeteler, dergiler, radyo ve televizyon yayıncılığı hala birincil iletişim araçlarıydı; faks makineleri ve çağrı cihazları, gündelik kullanımları ile çoğu insanın dijital dünyaya ilk kez adım atmalarını sağladı.
Artık hemen hemen herkes cebinde veya çantasında en az bir dijital medya cihazıyla, dolaşıyor; işte, işe gidip gelirken ve hatta akşam yemeğine veya alışverişe giderken dijital iletişimi kullanıyor. Sonrasında ise eve gelip bir video oyunu oynayabilir veya bir canlı yayın paylaşıp yine dijital medya ile etkileşime girebilirler. Uyumadan önce, dijital asistanlarıyla konuşarak ertesi gün için hava tahminini öğrenebilirler. “Dijital medya nedir?” sorusunun cevabı basit değil. Dijital medyayı tanımlamak zordur çünkü teknolojideki yeniliklerin yanı sıra insanların onunla etkileşime girme biçimleri de hızla gelişmektedir. Holografik ve yapay zeka teknolojileri geliştirildikçe ve günlük hayatımızda daha fazla yer almaya başladıkça dijital medyayı günlük kullanımımızın da artacağını öngörebiliriz.
Dijital Medya Türleri
Geleneksel (dijital olmayan) medya, bazıları yüzlerce yıldır var olan iletişim teknolojisi türlerini kapsar. Gazeteler, dergiler, kitaplar ve diğer basılı materyaller ilk geleneksel medya türleri arasındaydı. 19. yüzyılda bulunan telgraf ve 20. yüzyılda radyo ve televizyonla devam eden bu medya biçimleri, kitle iletişim araçlarının ilk örnekleri arasındadır.
Bununla birlikte dijital çağ, her yıl daha fazla geliştirilen yepyeni medya aktarım yöntemleri ve cihazları dizisi anlamına gelmekte. Günümüzde, çoğu dijital medya türü bu ana alt gruplardan birine uyuyor:
İşitsel (Audio): Dijital medyanın sesli biçimleri arasında dijital radyo istasyonları, podcast'ler ve sesli kitaplar bulunur. Apple Music, Spotify, Tidal, Pandora gibi platformlar milyonlarca şarkıdan oluşan veritabanları ile kullanıcıların istedikleri müziğe erişimlerine imkan veriyor.
Video: Netflix gibi film ve televizyon hizmetlerinden tıp alanında kullanılan cerrahi sanal gerçeklik simülatörlerine kadar birçok dijital medya kanalı görseldir. Görsel dijital medyadaki en büyük oyunculardan biri, milyarlarca videoyu barındıran YouTube'dur. 2005 yılında açılmasından bu yana web'deki en popüler adreslerden biridir.
Sosyal Medya: Twitter, Facebook, Instagram, LinkedIn ve Snapchat gibi siteler sosyal medya platformlarının en bilindik örnekleridir. Bunlar, kullanıcıların birbirleriyle metin gönderileri, fotoğraflar ve videolar aracılığıyla beğeni butonunu kullanarak ya da paylaşımlara yorumlar bırakmasına imkan verir. Kullanıcıların popüler kültür, spor, haberler, siyaset ve hayatlarındaki günlük olaylar etrafında bu mecraları iletişim ve etkileşim kurmak amacıyla her geçen gün daha fazla kullanması sosyal medyayı dijital medya için en önemli alanlardan biri haline getiriyor.
Reklamcılık: Reklam verenler, pazarlama ortaklıkları ve reklam alanının avantajından faydalanarak mümkün olan her yerde dijital medya dünyasına girdiler. İnternet, ilk web sitelerini dolduran ve ziyaretçileri uzaklaştıran pop-up ve otomatik oynatılan reklamların kullanımından uzaklaşıyor. Bunun yerine, reklam verenler, ürünlerini göklere çıkarmadan doğal içeriğe ve başka yöntemlere başvurarak hedeflenen tüketicileri elde tutmaya yöneliyor.
Haber, edebiyat ve dahası: Geleneksel anlamda metin tüketimi kitaplar, basılı gazeteler, dergiler ve benzerleri yoluyla gerçekleştirilmekteydi. Dijital medya çoğalmış olsa da, bu tür okuma deneyimlerine duyulan istek devam etti. Edebi web sitelerinin çoğalması, Wikipedia gibi kaynakların popülaritesi ve Kindle gibi e-okuyucuların yükselişi, yazılı eserlere olan sürekli ilginin dijital medyada da devam edeceğini gösteriyor.
Dijital medya kavramı ve türlerini olabildiğince açık ve anlaşılır şekilde aktarmaya çalıştığımız bu metnin öğrencilerimiz, öğrenci adaylarımız ve alanla ilgili olan okurlarımıza faydalı olmasını umarız.