19 Ağustos 2021 Perşembe
Bandwagon ve Snob Etkisi Nedir?
Tüketim hareketlerini büyük ölçüde sosyal ve psikolojik güdüler etkilemektedir. Bu sosyolojik veya psikolojik nedenler iktisatta bazı tabirlerle açıklanır. Bunlara göz attığımızda günümüz tüketim topluluğunu şekillendiren iki temel etkiden söz edebiliriz.
Talep kanuna göre bir malın fiyatı arttıkça alıcısı azalır ya da fiyat azaldıkça o malın tüketimi artar fakat talep kanuna uymayan ve insanların neyi ne kadar tüketeceğini etkileyen birçok farklı senaryo bulunmaktadır. Bunlarda biri, bir mala olan talebin diğer insanlar alıyor diye artması olan ‘’bandwagon etkisi’’ yani moda veya sürü etkisidir. Örneğin, akıllı telefonların fiyatlarının artış göstermesi onun tüketimini azaltmamaktadır çünkü çoğunluğun telefona sahip olması bireyi akıllı telefon satın almaya yöneltecektir. Bunun tam tersi ise ‘’snob etkisi’’ yani züppe etkisidir. Snop etkisi bir mala yönelik tüketim talebi arttıkça o malın herkeste olmasından dolayı bireyi o malı almaktan vazgeçiren bir etkidir.
Bahsi geçen bu senaryolar birçoğumuz tüketim alışkanlıklarıyla benzer özellik göstermektedir. Her ne kadar etkisi kuvvetli olsa da daha akıllı ve kendimize uygun seçimler yapmak ve doğru bir tüketim anlayışına sahip olmak bizlerin elindedir.
Arş. Gör. Merve Tosun
