2024 Nobel Ekonomi Ödülü, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve Chicago Üniversitesi’nden James A. Robinson’a verilmiştir. Ödül, bu üç ekonomistin ekonomik büyüme, eşitsizlik ve toplumsal kurumlar arasındaki ilişkiyi açıklayan yenilikçi çalışmaları nedeniyle verilmiştir. Çalışmaları, özellikle kurumların yapısının ekonomik performans üzerindeki etkisini vurgulamaktadır.
Kurumların tarihsel süreçte nasıl oluştuğunu ve toplumlar üzerindeki ekonomik sonuçlarını analiz eden bu araştırmalar, kapsayıcı ve çıkarcı kurumlar arasındaki farklara odaklanmıştır. Ödül sahipleri, kapsayıcı kurumların ekonomik büyümeyi teşvik ettiğini, çıkarcı kurumların ise yoksulluğu ve eşitsizliği artırdığını savunmaktadır. Bu fikirler, ödüllü ekonomistlerin “Ulusların Düşüşü” gibi eserlerinde detaylı şekilde ele alınmıştır.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, ödül açıklamasında, ülkeler arasındaki gelir farklarının azalması ve eşitlik sağlanmasının günümüzün en büyük zorluklarından biri olduğunu belirtmiştir. Akademi, ödül sahiplerinin çalışmalarının, bu hedefe ulaşmada kapsayıcı kurumların önemini açıkça ortaya koyduğunu vurgulamıştır.
Daron Acemoğlu, Nobel ödülünü kazanan üçüncü Türk asıllı bilim insanı olarak tarihe geçmiştir.
