Dijital Dünya

Örneğin bir günlük gibi size ait kişisel bilgilerinizi veya verilerinizi saklayan birisiniz ve günlüğünüzün nerede olduğunu sadece siz biliyorsunuz. Dijitalleşme çağının güzel özelliklerinden biri olan bulut depolama sistemi ile günlüğünüzü dijital ortamda saklayabilir ve istediğiniz cihazdan istediğiniz yerde ona ulaşabilirsiniz. Günlüğünüzü kilitli bir çekmeceye koymuş gibi de düşünebilirsiniz. Ancak bu güzelliğin beraberinde getirdiği birkaç olumsuz taraf da vardır. Klasik yöntemde günlüğünüzü bulup okuyacak kişiler sadece sakladığınız çekmeceye yakın olan insanlarla sınırlıdır. Dijital ortamda saklanan bir günlük ise dünyanın her yerinden çalınabilir hâle gelmektedir. Durum böyleyken de insanlar ve/veya şirketler Siber Güvenlik Uzmanlarına ihtiyaç duymaktadır.Kısacası Dijitalleşme, Endüstri 4.0 ve Toplum 5.0 gibi kavramlar bize iyisiyle ve kötüsüyle yeni olanaklar oluşturmaktadır.

Toplum 5.0 ve Endüstri 4.0

Toplum 5.0 ve Endüstri 4.0 Endüstri 4.0 veya Dördüncü Sanayi Devrimi; Nesnelerin İnterneti (Internet of Things veya IoT) sayesinde gelişen, cihazların birbirleriyle iletişimini sağlayan en genel hâliyle akıllı nesneler olarak adlandırılabilir. Örneğin akıllı ev denildiğinde “Dışarıdayken telefonum ile evdeki ışıkları yönetebiliyorum.” gibi bir cümle aklınıza geliyor ise bu devrimi düşünüyorsunuz demektir. Peki, önceki devrimler nelerdi? Endüstri 1.0 veya Birinci Sanayi Devrimi, üretimi makinelerle yapmak (örneğin dokuma tezgâhları) için makineyi kullanacak güce ve beceriye sahip insanlara yönelik bir istihdam kaynağı oluşturdu. Endüstri 2.0 veya İkinci Sanayi Devrimi, üretimde makineyi daha ön plana çıkarıp insanın rolünü düşürerek sanayide kullanılan makinelerin nasıl çalıştığını ve/veya bunları tamir etmesini bilen kişilere ve seri üretim sürecinde ürettikleri ürünü bir makineden diğer makineye taşıyabilen veya kontrolünü sağlayabilen insanlara istihdam sağladı. Endüstri 3.0 otomasyon sistemleri ve bilgisayar/mobil ile bilişim alanında bilgiye sahip insanlara istihdam sağladı. Endüstri 4.0 ise Nesnelerin İnterneti, yani başka bir cihaz ile bambaşka bir cihazı yönetmek, iki cihaz arasındaki bağlantının güvenliği ve hızlandırma üzerine kuruldu. Dördüncü devrimde dijital bir dünya oluştuğundan, dünyamızdaki altın ve petrol gibi elle tutulur maddeler yerine bitcoin ve kişisel verilerimiz daha değerli bir hâl almaya başladı. 

Toplum 5.0’da yer alan dijital dünya ile gerçek dünya arasındaki mesafeyi sıfıra indirme hedefi sebebiyle sanayide insan-robot ilişkileri oluşmaya başlayabilir. Örneğin, sadece gerçek dünyada insan kaynakları rolü varken ilerleyen zamanlarda İnsan-Robot Kaynakları Yöneticisi gibi görev tanımları ve robotların entegre bir şekilde çalışabilmesini sağlayacak rollere ihtiyaç duyulabilir. Kas gücünün ve işlemsel zekânın yerini makineler almaya başladığı için ileride robotların elektrik donanımından veya yazılımından anlayan yazılımcılar rağbet görebilir. Sürücüsüz teslimat robotları (Autonomous Delivery Robots) teknolojisiyle beraber kuryelik ve postacılık yok olabilir. Marketlerde artık görmeye alıştığımız kasiyersiz ödeme noktaları çoğalacağı için kasiyerlik terimi de yakın gelecekte tamamen yok olabilir. Dijital dünya olarak adlandırdığımız bu yepyeni dünyada kişisel verilerin güvenliğini kontrol edebilen, insanlığa fayda sağlayacak robotları programlayabilen, cihazlar arasındaki iletişimi hızlandırıp kontrolünü sağlayabilen, akıllı evleri dizayn edebilen ve akıllı cihazların birbirleriyle sağlıklı iletişim kurmasını sağlayabilen yöneticilere ihtiyaç duyulacaktır. Yöneticilikte ve tasarımda yeni alt dalların oluşmaya başlayacağı bir dünya tüm gerçekliğiyle insanlığı beklemektedir. 


Kerem Atila

İktisadi İdari ve Sosyal Bilimleri Fakültesi
Ekonomi ve Finans Bölümü Öğrencisi