25 Mayıs 2022 Çarşamba
Dünyanın 'ekmek sepeti' ve Küresel Gıda Krizi
24 Şubat tarihinde Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi, pek çok sorunu gündeme getirdi. Bu sorunlardan en çok tartışılanı ise gıda konusu oldu. Çünkü Dünyanın 'ekmek sepeti' olarak bilinen Rusya ve Ukrayna küresel buğday üretiminin %30’unu temsil etmekte ve tüm dünya ihracatının 3’te 1’i bu iki ülkeden temin ediliyor. Savaş nedeniyle tahıl ve tohum ihracatının büyük ölçüde durması tahıl fiyatlarındaki yükselişini hızlandırarak küresel çapta bir etki yarattı.
Özellikle gübredeki aşırı fiyat artışları, Brezilya ve Arjantin’deki hayvan yemi üretimini etkileyeceğinden tüm dünyada et ve süt fiyatlarında artışlara yol açması bekleniyor. Dünya Ticaret Örgütü’ nün yapmış olduğu açıklamaya göre ise bu sene gıda fiyatları %37 oranında artış gösterebilecek.
BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Ukrayna ve Rusya'dan yapılan gıda ihracatının kalıcı olarak durdurulması durumunda dünya çapında 8-13 milyon ilave insanın yetersiz beslenmeyle karşı karşıya kalacağı ifadesini kullanarak, tablonun ne kadar ciddi olduğunu gözler önüne serdi. Gıda krizinin tıpkı pandemi krizi gibi, en fazla dünyanın en yoksul kesimini etkileyeceğini söyleyen Dünya Bankası Başkanı David Malpass, bu kesimin yiyecek ve eğitim gibi temel ihtiyaçlar için gelirlerinin azalacağını belirtti. Malpass ayrıca gelişmekte olan ülkelerin pandemi döneminde biriken borçlarını ödeyememelerinin "kriz içinde krize" yol açabileceği uyarısı da yaptı.
Dünyada 25 ülke buğday, 24 ülke kömür, 16 ülke gaz, 10 ülke petrol açısından Rusya ve Ukrayna’ya bağımlı olduğu ve dünyada kritik öneme sahip en az 390 işletmenin Rusya'daki tedarikçiler olduğu göz önüne alındığında savaşın küresel bir etki yaratması kaçınılmazdır. Bu bağlamda üretimi önemli ölçüde dışa bağımlı olan Türkiye için de zor günlerin yakında olduğuna işaret ediyor.
Arş.Gör.Burçin Çakır
Ekonomi ve Finans (Türkçe) Bölümü
