Ekonomilerin sağlıklı ve istikrarlı olması için enflasyonun makul bir seviyede olması büyük önem taşır. Bu yüzden %2 seviyesine kadar olan enflasyon oranları ekonomiler için makul karşılanır. Yüksek seviyedeki enflasyon ise ekonomik koşulları zorlaştırdığı, gelir eşitsizliğine yol açtığı, öngörülmez bir ekonomik ortam oluşturduğu için devletin gerekli mercileri tarafından mücadele etmeyi gerektirmektedir. Yaygın olarak bilinen 4 çeşit enflasyon türü vardır.
-
Ilımlı Enflasyon: Fiyatların belli bir zaman içinde yavaş fakat sürekli olarak arttığı bir enflasyon türüdür. Bu enflasyonda oran %2 ve %3 seviyesinde seyreder ve bu oran ekonomiler için normal karşılanır. Tüketiciler gelecekteki yüksek fiyatlarla karşılaşmamak adına tüketimi ertelemez ve bu durum da ekonomik büyümeyi teşvik eder.
-
Yürüyen Enflasyon: Mal ve hizmet fiyatlarındaki yükselişin kademeli olarak arttığı, aniden yükselmediği, %3-%10 dolaylarında olan enflasyon türüdür.
-
Dört Nala Enflasyon: Ekonomideki mal ve fiyatların bir yıl içinde hızla yükseldiği ve %10 oranını aştığı enflasyon türüdür. Kontrol altına alması zor ve hiperenflasyonun habercisi olan bir enflasyon olarak tanımlanmaktadır.
-
Hiperenflasyon: Fiyat artışlarının kontrol edilemez seviyeye ulaştığı, aylık %50’den fazla oranlara ulaşan enflasyon türüdür. Ekonomiler için yıkıcı bir etkiye sahiptir.
Kaynağına göre enflasyon ise ikiye ayrılır:
-
Talep Enflasyonu: Bir ekonomide mal ve hizmet talebinin, arzın veya üretimin üzerinde olduğu durumda talep enflasyonu ortaya çıkmaktadır. Arz tarafından bu durum dengelenmediği sürece fiyatlar artmaya devam edecektir.
-
Maliyet Enflasyonu: Üretim aşamasındaki girdi fiyatları, taşıma, nakliye gibi üretim için gerekli olan faktörlerde meydana gelen fiyat artışlarının toplam maliyeti etkilemesi ve bunun tüketiciye ve genel olarak ekonomiye yansımasıyla ortaya çıkan fiyat artışıdır.
Kaynaklar:
Moderate Inflation: Definition & Examples | Vaia (hellovaia.com)
Inflation in Economics: What It Is, Definition, Meaning, Causes - Just2Trade (j2t.com)
