28 Mart 2023 Salı
Gerçek İş Çevrimi Teorisi
Bir ülkenin ekonomik performansındaki dalgalanmaları tam olarak ne etkiler?
Bir ekonominin belli bir patikada dengeli bir şekilde yol alması buradaki denge tüm makroekonomik koşulların tam anlamıyla tutarlı olmasıdır, bazı zamanlarda ve durumlarda mümkün olmayabilir. Makroekonomik istikrarsızlığın ortaya çıktığı zamanlarda çoğu ekonomist bu durumu konjonktür dalgalanması ya da iş çevrimi teorisi olarak tanımlamaktadır. Bu dalgalanma üç dört evreyi kapsamaktadır: Genişleme, zirve, daralma ve dip. Her ülke için bu dalgalanmaların süresi değişmekle birlikte, gerek para gerekse maliye politikalarıyla dalgalanmalardan kaynaklanan problemlerle mücadele edilmektedir. Yeni klasik iktisatçılar bu modele farklı açıdan yaklaşarak gerçek iş çevrimi teorisini ortaya atmıştır.
Peki bu modeli diğer modelden farklı kılan unsur nedir?
Gerçek iş çevrimi modeline göre dalgalanmalar, uzun dönemde üretimi ve bununla birlikte ekonominin arz tarafını etkileyecek olan teknolojik değişiklikler ve kaynakların durumu ile alakalıdır. Yani bu teoriye gönül verenlere göre dalgalanmaların sebebini parasal nedenlere dayandırmadan Keynesyen görüşten farklı olarak, dalgalanmanın nedenini nominal olmayan gerçek faktörler üzerinden ele alır ve ekonominin ne olursa olsun dengede (talep ve arz eşit) olduğunu ileri sürer. Bu teorideki en çarpıcı yaklaşım teknolojik gelişme üzerinedir.
Yeni bir teknolojik gelişmenin ortaya çıkmasıyla ve bunun kullanımının yaygınlaşmasıyla ekonomide genişleme ortaya çıkacaktır. Aynı mantık çerçevesinde teknolojik gerileme, ekonomide toplam üretimin azalmasına ve dolayısıyla daralmaya neden olacaktır. Ortaya çıkan genişleme veya daralma durumu bireylerin, emek arzını ve tüketim düzeyini değişikliğe gitmesine yol açacaktır.
Kaynakça
Mankiw, N Gregory. 1989. "Real Business Cycles: A New Keynesian Perspective." Journal of Economic Perspectives, 3 (3): 79-90.
Simpson, B.P. (2014). Real Business Cycle Theory. In: Money, Banking, and the Business Cycle. Palgrave Macmillan, New York.
https://www.studysmarter.co.uk/explanations/macroeconomics/macroeconomic-issues/real-business-cycle-theory/
https://www.sfu.ca/~bkrauth/econ808/808_lec5.pdf