İktisadi İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi - iisbf@gelisim.edu.tr
Memnuniyet ve Şikayetleriniz için   İGÜMER
 İktisadi İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi - iisbf@gelisim.edu.tr

Ekonomi ve Finans








 Küresel Gübre Krizi ve Gıda Fiyatları


Covid-19 salgını sırasında, birçok ürün ve hizmet gibi gübre fiyatları da küresel tedarik zinciri zorluklarından etkilenmiştir. Küresel gübre krizinin arkasında birçok kilit faktör bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, 2020'deki ticaret kısıtlamalar, Amerika ve Avrupa Birliği (AB) tarafından Belarus'a dayatılan gübre ihracatında düşüşe yol açması ile ilgilidir. Bu arada Çin, Türkiye, Mısır ve Rusya'dan gelen ticaret kısıtlamaları, 2021'in ikinci yarısında gübre ihracatında düşüşe neden olmuştur.


İkincisi, Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgali gübre üretiminin yükünü daha da artırdı. Rusya, azot bazlı gübrenin yaklaşık %15'ini sağlayan dünyanın en büyük gübre ihracatçısıdır. Savaş nedeniyle Batı'dan Moskova'ya uygulanan mali yaptırımlar ve savaşın yol açtığı ulaşım zorlukları, ihracatın keskin bir şekilde düşmesine neden olmuştur.

Aynı zamanda artan doğalgaz fiyatları gübre üretiminde düşüşe yol açmıştır. Doğal gaz aynı zamanda Rusya'nın başlıca ihracatıdır ve azot gübre yapımında çok önemli bir bileşendir. Doğal gaz fiyatlarındaki artış üretim maliyetlerini artırmış ve gıda fiyatlarının yükselmesine neden olmuştur. Aşağıdaki grafik 2020'den bu yana et, süt ürünleri, tahıllar ve bitkisel yağlarda artan fiyatları göstermektedir. Grafiğe göre fiyatlar genel olarak %40 civarında seyretmiştir.





Dünya bankası analistlerinin varsayımlarına göre 2023 yılına kadar gıda fiyatlarında bir gevşeme olmayacak.