Gerçekleştirilen röportaj şu şekildedir:
Kısaca sizi tanıyabilir miyiz?
- İsmim İlkay Hoşkan. 1977 İstanbul doğumluyum. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakultesi Piyasa Araştırmaları ve Reklamcılık bölümü mezunuyum. Üniversite 2. Sınıf itibarıyle ( 1997) Reklamcılık Ve Halkla İlişkiler sektöründe çeşitli kurumlarda görev aldım. 1996 yılında Cen Ajans Grey de başlayıp, daha sonra 1997 de itibarıyla Sabah Gazetesi ile medya sektörüne geçiş yaptım. 1997 den beri çeşitli kurumlarda reklam satışçısı olarak çalışıyorum. Hali hazırda son 9 yıldır ATV Kanalında Reklam Satıştan sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmaktayım.
Üniversitede neden bu bölümü seçtiniz?
- İlgimi çekmesi ve renkli olduğunu düşünmem dışında, bu bölüm işgücü açısından oldukça bakir bir sektöre eğitimli insan yetiştiriyordu. Netekim kendimle birlikte pek çok arkadaşımın hızlı bir şekilde iş hayatına girdiğine şahit olmuş bulunmaktayım.
Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümleri arasındaki farkları anlatabilir misiniz?
- Akademik farkları en iyi akademisyenler belirtecektir. Fakat benim iş hayatım boyunca sahada gördüğüm farklar ve işleyiş şu yönlerde olmuştur :
-
Halkla ilişkiler hizmeti kurum içinde oluşturulan bir birimden alınabilir veya kurum dışında profosyonel bir şirket tarafından sağlanır. Reklam – tanıtım stratejisi ve bu yöndeki kreatif çalışmalar ve ilgili prodüksiyonlar ise bir reklam ajansından sağlanır.
-
Halkla ilişkiler hizmeti sağlayanlar, piyasa ve pazar koşullarını, ürün ile ilgili yapılan pazar araştırmalarını yakından takip etmelidir. Tüm bu oluşturdukları veriyi ve belirlenen hedefleri reklam ajansı ile paylaşırlar. Reklam ajansı da belirlenen hedeflere en uygun tanıtım stratejisini belirlemek ve tüm mecralarda nasıl yer alacağını tanzim ve takip etmekle yükümlüdür.
-
Yani halkla ilişkiler yemek için en iyi malzemeyi, en iyi mutfağı, en uygun mutfak koşullarını tespit eder. Reklamcılar da yemeği yapar ve servis eder diyebilirim. Ama yemek tutmazsa ve satmazsa en ağır fatura genelde şefe çıkarılır.
-
Tabi halkla ilişkiler biriminin yeni ürünlerin tanıtılması ve satışların arttırılması gibi reklamcılarla çakışan işleri dışında da görevleri vardır. Markalar için özel toplantılar ve organizasyonlar veya markaların sosyal sorumluluk projeleri ve etkinlik takvimleri gibi konuları da takip ederler.
Mezun olduğunuz dönem ile bu dönemi karşılaştırdığınızda medya ve reklamcılık sektöründe gördüğünüz farklar nelerdir?
- 2000-2019 yıllarını ulusal kanal reklam satışında geçirdim. Bu soruya ulusal kanalları baz alarak cevap vereyim. 2000’li li yılların başında ulusal mecralarda reklam vermenin maliyetleri çok daha düşüktü. Çünkü mecraların elindeki reklam süresi çok çok daha uzundu.
Şöyle ki :
2003 yılında ATV de Bir İstanbul Masalı yayınlanıyordu.Dizinin süresi 70 dakika idi. Dizinin içinde yayınlanan toplam reklam süresi her hafta yaklaşık 150 dakikaydı.
2019’da yine popüler olan bir dizi Bir Zamanlar Çukurova ise 90 dakika idi. Yeni bölüm içinde en fazla 48 dakika reklam yayınlanabilir.
Görüldüğü gibi, yıllar içinde RTÜK reklam sürelerini azalttıkça kanallar da bu durumu reklam fiyatlarını arttırarak telafi etmiştir. Bunun sonucunda da her sektörden yüzlerce marka ulusal ttelevizyonları kullanmayı fiyatlar nedeniyle bırakmıştır. Mevcut durumda, geçmiş yıllara göre çok daha sınırlı sayıda marka ulusal kanalda reklam verebilmektedir. Gördüğüm en belirgin fark budur diyebilirim.
Bir halkla ilişkilercide olması gereken özellikler nelerdir?
-
İş takibi
-
İlişki yönetimi
-
Disiplin
-
Merak
-
Empati
-
Network
Çalışma hayatınızda yaşadığınız en büyük kriz neydi ?
- 2011 Aralık ayında , tespit edilen usulsüzlükler nedeniyle, Türkiye’de rating ölçümünü yapan AGB şirketi görevden alındı.
Türkiyenin toplam reklam harcamasının %50 sini oluşturan en son 2018 yılını yaklaşık 4 milyar Türk Lirası gelir ile kapatan bir organizasyonun matematiğinin tamemen ortadan kalkması anlamına gelen bir durumdu bu. Ve yeni bir şirket ile ne zaman anlaşma yapılacağı konusunda da hiçbir bilgi yoktu.
Sadece TV Kanalları değil uluslararası ve yerel tüm reklam veren firmalar ne yapacağını bilmiyordu. İlk gün tüm reklamlar durdu. Kimse ne olacağını bilmiyordu.
İkinci 24 saati kurtarmak gerekiyordu. Reklamların durması prototip maliyetlerinin de karşılanamaması ve kanalların programları durdurması anlamına gelecekti. TV kanallarının reklam satış yöneticileri ve yayın yöneticileri tüm büyük reklam verenleri bir toplantıya davet etti.
Kanallar reklam verenlere aynı şoku ve sıkıntıyı reklam verenler kadar hatta daha fazla yaşadıklarını, bu zor dönemi yayınları aksamadan, markaların da satışlarını düşmeden atlatmak istediklerini dile getirdiler.
Sonuç olarak çözüm bulunana kadar yaklaşık 10 gün boyunca faturası daha sonra kesilmek üzere fiyatı belirlenmeden reklamlar devam etti. 10 gün sonra ortak bir karar alındı. Programın, ölçüm yapıldığı son hafta aldığı rating ne ise yeni data gelene kadar o rating üzerinden hareket edilecekti.
Kriz nasıl yönetildi?
-
Hızlıca bir araya gelindi. Yanlış anlaşılmalar oluşmasına fırsat verilmedi.
-
Soğukkanlı davranıldı.
-
Karşılıklı empati devreye sokuldu.
-
İnisiyatif kullanıldı.
-
Karşılıklı güven duyuldu, suistimal edilmedi. 10 gün fatura kesmemek ve ne bedel geleceğini bilmeden bunu kabul etmek, büyük güven gerektirir.
2012 Mart ayında rating ölçümü ile ilgili yeni bir sirket görevi devraldı. Aradaki 4 ay boyunca reklam pastasının %50 mutabık kalınan bu sıradışı matematik ile yönetildi.
Kriz iletişim süreci kim tarafından ve nasıl yönetilmeli?
- Konusuna hâkim, müspet veya menfi bir sonraki adımı öngörebilecek yeterlilikte ve soğukkanlı kişiler yönetmeli.
Kriz yönetiminde profesyonellik nasıl sağlanır?
- Profesyonel bir tutum, konuya hâkimiyet ve soğukkanlılık ile panik olmadan sakin bir şekilde durum değerlendirmesi yapılabilirse sağlanabilir.
Bu mesleği seçmek isteyenlere vermek isteyeceğiniz tavsiyeler nelerdir?
-
Matematik ve bilgisayar programlarında yetkinlik konusunda kendinizi geliştirin.
-
Sosyal medya ile dünya artık çok küçük. İşiniz ile ilgili konularda mutlaka dünyayı takip edin.
-
Öğrenmenin sonu yok. Spiritüel, bilimsel, akademik her konuda eğitimler almaya çalısın.
-
Bol bol okuyun.
-
Sosyal networkunuzu geliştirin ve koruyun.
-
Emeksiz yemek olmaz. İs hayatının başında çok koşacaksınız. Mızmızlanmayın. Özellikle yöneticiniz yakınlardaysa asla yoruldum! Demek yok. Başka iş yok mu onu da halledeyim deyin...
-
Koşullar ne olursa olsun karekterinizden ve temel değerlerinizden ödün vermeyin.
-
Müzakere kabiliyetinizi geliştirin.İlgili güzel kitaplar var.
-
Kavgacı değil çözümcü olun.
