Kompulsif Satın Alma Davranışı Nedir?
Kompulsif satın alma davranışı, kişiye satın alma isteği geldiğinde bu isteğini kontrol edemeyerek kendisini maddi açıdan da sıkıntıya sokan bir alışveriş şeklidir 1, 2 . Kişinin sosyal çevresinde kendisini iyi hissetmesiyle birlikte ruhsal durumunun da bu davranışa etki ettiğinden söz edebiliriz. Kişi alışveriş yaptıktan sonra pişmanlık hissetse dahi kendisini daha iyi hissetmek ve özgüvenini sağlamak adına bu davranışı sürdürmeye devam etmektedir 1, 3.
Kuzma ve Black (2006), kendine yardım davranışının oldukça önemli olduğu konusunda değinmektedirler. Bireylerin kompulsif satın alma davranışlarına yönelik olarak bir ilaca güvenemeyeceklerini belirtmişler ve bunun yerine bu alışkanlıklarını kendi kendilerine kırabilmeleri adına 4 adımlı bir yaklaşım önermişlerdir 4.
Kompulsif harcamaları kontrol edebilmek için 4 adım
1-Kompulsif alıcı olduğunuzu kabullenmek.
2-Kredi kartlarını keserek çek defterlerinden kurtulmak.
3-Bir arkadaşınız veya akrabanız ile birlikte alışveriş yapmak, utanç duygusu ile birlikte harcamalarınızı kısıtlamanıza sebep olacaktır.
4-Zamanınızı harcamak adına alışveriş yapmak dışında anlamlı yollar bulmaya çabalayın 4, 5.
KAYNAKÇA
-
AYAZOĞLU, B. A., Melisa, A. K. S. U., ÜNÜBOL, H., & SAYAR, G. H. (2019). Alışveriş bağımlılığı. Etkileşim, (4), 44-64.
-
Tamam, L., Diler, R. S., & Özpoyraz, N. (1998). Kompulsif satın alma: Bir gözden geçirme. Türk Psikiyatri Dergisi, 9(3), 224-230.
-
Faber, R. J., & O'guinn, T. C. (1992). A clinical screener for compulsive buying. Journal of consumer Research, 19(3), 459-469.
-
Murali, V., Ray, R., & Shaffiullha, M. (2012). Shopping addiction. Advances in psychiatric treatment, 18(4), 263-269.
-
Kuzma J, Black DW (2006) Compulsive shopping: when spending begins to consume the consumer. Journal of Family Practice 5 (7) (https://www. jfponline.com/Pages.asp?AID=4266).