İktisadi İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi - iisbf@gelisim.edu.tr

Ekonomi ve Finans








 Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi


Karşılaştırmalı üstünlük, ekonomik teorideki en önemli kavramlardan biridir ve tüm aktörlerin her zaman iş birliğinden ve gönüllü ticaretten karşılıklı olarak yararlanabileceği argümanının temel bir ilkesidir. Teori, 19. yüzyıl İngiliz iktisatçısı tarafından, ülkeler arasında aynı metaları üretmenin göreceli maliyet (vazgeçilen diğer mallar açısından maliyetler) farklılıklarının neden ve faydalarına göre geliştirildi.


 Karşılaştırmalı üstünlük teorisi, bir ülkenin vatandaşlarının doğrudan başka bir ülkenin vatandaşlarıyla karşılaştırıldığında, üretmekte çok yetenekli görünmediği bir şeyi neden üretip ihraç edebileceğini açıklar. İki mal üretmek için emeği girdi olarak kullanan iki ülkeyi (İngiltere ve Ukrayna) ele alalım: Mısır ve buğday.

• İngiltere'de bir işçinin bir saatlik emeği ile 5 mısır veya 10 buğday üretilsin
• Ukrayna'da bir işçinin bir saatlik emeğiyle ya 20 mısır ya da 20 buğday üretilebilsin.
Ukrayna'nın mısır ve buğday üretiminde mutlak üstünlüğe sahip olduğunu belirtmek önemlidir. Bir işçi, bir işçi saatiyle, İngiltere’nin 5 mısır veya 10 buğdayına kıyasla, Ukrayna'da 20 mısır veya 20 buğday üretebilir.
• Ukrayna mısır ve buğday üretiminde mutlak üstünlüğe sahiptir.
İngiltere ve Ukrayna'nın karşılaştırmalı avantajlarını belirlemek için öncelikle her bir çıktı için fırsat maliyetini belirlememiz gerekir:
İngiltere
• 1 mısır = 2 buğday fırsat maliyeti
• 1 buğday = ½ mısır fırsat maliyeti
Ukrayna
• 1 mısır = 1 buğday fırsat maliyeti
• 1 buğday = 1 mısır fırsat maliyeti
 
1 mısırın fırsat maliyetini hem İngiltere hem de Ukrayna için karşılaştırdığımızda Ukrayna'da mısırın fırsat maliyetinin daha düşük olduğunu görebiliriz. Bu nedenle, Ukrayna mısır üretiminde karşılaştırmalı üstünlüğe sahiptir.
Ayrıca İngiltere ve Ukrayna için 1 buğdayın fırsat maliyetini karşılaştırdığımızda, İngiltere'de buğdayın fırsat maliyetinin daha düşük olduğunu görebiliriz. Bu nedenle, İngiltere buğday üretiminde karşılaştırmalı üstünlüğe sahiptir.

Kaynakça: https://corporatefinanceinstitute.com,
      https://www.econlib.org
      https://www.investopedia.com.