İktisadi İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi - iisbf@gelisim.edu.tr

Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler








 BM Sağlık Ajansı yeni COVID-19’un kökenlerine ilişkin çalışmalar için destek çağrısında bulundu


Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), COVID-19 virüsünün -virüsün bir laboratuvarda üretildiğine dair kanıtlanmamış iddialar da dahil olmak üzere- nerede ve nasıl başladığını anlama çabalarını hızlandırmak için tüm ülkeleri “farklılıkları bir kenara bırakmaya” çağırdı.


Perşembe günü geç saatlerde açıklanan haber, Mart ayında DSÖ ve Çin tarafından koronavirüsün kökenlerine ilişkin ortak bir raporun yayınlanmasının ardından geldi.
 
BM ajansı, yeni koronavirüsün kökenleri hakkındaki "laboratuvar hipotezini" ele almak ve gelecekteki küresel sağlık tehditlerini önlemek için "tüm verilere" erişilmesi gerektiğinde ısrar etti.
 
Raporda, “DSÖ, tüm hükümetleri durumu depolitize etmeye, köken çalışmalarını hızlandırmak için işbirliği yapmaya ve daha da önemlisi, gelecekte ortaya çıkması olası salgın potansiyeli taşıyan patojenler için ortak bir çerçeve geliştirmek açısından birlikte çalışmaya çağırıyor” ifadeleri yer aldı.
 
"Tüm hükümetleri farklılıkları bir kenara bırakmaya ve yeni çalışmaların mümkün olan en kısa sürede başlayabilmesi için gereken tüm verileri ve erişimi sağlamak için birlikte hareket etmeye çağırıyoruz."

Ayrıntılı bir açıklamasında DSÖ, daha önce bilinmeyen patojenin hayvanlardan insanlara nasıl geçtiğine dair "tüm hipotezlerin ele alındığı" yeni bir dizi bilimsel araştırmaya karar verdiğini açıkladı.
 
Şeffaflık çağrısı
 
Yeni Patojenlerin Kökenleri için Uluslararası Bilimsel Danışma Grubu (SAGO) adlı yeni bir bağımsız uzman danışma grubu, Mart raporunda önerilen çalışmaları koordine eden bir projeyi destekleyecek.

Şeffaflık adına DSÖ, tüm ülkelerden panel adaylarını memnuniyetle karşıladığını ve uzmanların çalışmalarının Çin'e yönelik önceki COVID-19 misyonlarına ve kuş gribi, Lassa virüsü ve Ebola virüsünün kökenlerini araştırmak için başlatılan misyonlara benzeyeceğini de belirtti.

BM ajansı, "Bu açık çağrı, gelecekte ortaya çıkması olası herhangi bir salgın potansiyeli taşıyan patojenin kökenlerini araştırmak adına gereken çalışmalar hakkında DSÖ'ye tavsiyede bulunmak için geniş bir bilimsel beceri ve uzmanlığın tanımlanmasını sağlamayı amaçlamaktadır" dedi.
 
Bilimsel çabalar
 
Bilim adamları için herhangi bir yeni patojenin kökenini bulmanın ne kadar zor olduğunu vurguladıktan sonra ajans, amacın “suçlama, hedef gösterme veya siyasi yarışma olmadığı ve olmaması gerektiğini” vurguladı. “Gelecekteki tüm hayvandan-insana bulaşma olaylarının kökenlerini belirlemek için bir örnek teşkil etmesi açısından COVID-19 salgınının nasıl başladığını bilmek hayati önem taşımaktadır”.
 
BM Sağlık Ajansı, yeni DSÖ çalışmalarının başarısı için çok önemli olan hassas bilgilere erişim ile birlikte araştırmanın “2019'da enfekte olmuş kişilerden elde edilen ham verilerin daha fazla incelenmesini” içermesi gerektiğini kaydetti.
 
Veri paylaşımı
 
Raporda, 2019'da alınan kan örneklerinde virüsü bulduğunu bildiren "birkaç ülkeden" gelen verilerin DSÖ ile zaten paylaşıldığı vurgulandı. Bu, DSÖ'nün ülke dışında salgın öncesi kan örneklerinin yeniden test edilmesini koordine ettiği İtalya'yı içermektedir.
 
DSÖ, verilere erişimin "bilim anlayışımızı geliştirmek için kritik öneme sahip olduğunu ve hiçbir şekilde politize edilmemesi gerektiğini" tekrar vurgulayarak, “İtalya dışındaki laboratuvarlarda ham verileri paylaşmak ve örneklerin yeniden test edilmesine izin vermek, bilimsel dayanışmayı en iyi şekilde yansıtıyor ve bu durum Çin dahil tüm ülkeleri, köken çalışmalarını hızla ilerletebilmemiz için desteklemeye teşvik ettiğimizden farklı değil” dedi.