İktisadi İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi - iisbf@gelisim.edu.tr

Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler








 BM Uyarıyor: Ateşkes Gazze’deki Yıkımın Şiddetini Saklayamaz


İsrail’in 10 Mayıs 2021’den beri Gazze’ye yönelik sürdürdüğü saldırılar, tüm dünyanın olduğu gibi Birleşmiş Milletler’in (BM) de başlıca gündem maddesini oluşturmaktadır.


Güvenlik Konseyi’nden vetolar sebebiyle herhangi bir karar çıkmaması neticesinde, aynı gündemle toplanan Genel Kurul toplantısında “çatışmaların durması ve ateşkes ilan edilmesi” hususuna vurgu yapılmıştır. 21 Mayıs 2021’de İsrail ve Hamas’ın beklenen ateşkes kararını açıklamalarına rağmen, Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı (UNRWA) Gazze Direktörü Matthias Schmale, Gazze’deki yıkımın onarılmasının yıllar alacağını belirtmektedir. Schmale taraflar arasında 10 günden fazla süren roket ve hava saldırıları neticesinde, 250’den fazla insanın hayatını kaybettiği ve binlercesinin de yaralandığı Gazze’de kısa sürede normale dönüşün söz konusu olamayacağını ifade etmektedir: “Normal yaşama geri dönmek, nereye gideceğimize çok dikkat etmemiz anlamına geliyor, çünkü etrafta patlamamış bombalar var. Binalara ve okullara girmekte acele etmemeliyiz.” Schmale bölgede görev yapan UNRWA yetkililerinin Gazze’deki mevcut durumun, yoğunluk ve şiddet açısından 2014’tekinden daha vahim olduğunu vurguladıklarını belirterek, İsrail-Filistin sorununun çözümü için anlamlı bir siyasal süreç başlatılmasının zorunluluk olduğunu dile getirmektedir. “ İki buçuk yıl burada bulunduktan sonra, sorunun altında yatan sebepler ele alınmadığı sürece, savaşın bitmeyeceğine ikna oldum” diyen Schmale, “ancak kendi paranız varsa ve eve kendi paranızla aldığınız gıdaları getiriyorsanız, yani BM tarafından dağıtılan gıdalara muhtaç değilseniz, Hamas gibi gruplarla karşılaşma olasılığınız düşük olur” yorumunda bulunmaktadır.
 
BM Acil Yardım Koordinatörü Marc Lowcock Gazze’de artan ihtiyaçların karşılanması için 4,5 milyon dolarlık yardım paketi oluşturulduğunu, UNICEF ise ihtiyaç duyan çocuklar ve aileleri için 18 konteyner yardım gönderildiğini açıklamıştır. Öte yandan BM insan hakları uzmanları ise Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin sivillere yönelik saldırılar ile ağır insan hakları ihlallerine yönelik soruşturma başlatması gerektiğini ifade etmektedirler. İşgal altındaki Doğu Kudüs’te Şeyh Jarrah ve Silvan bölgelerinde yaşayan Filistinli ailelerin zorla tahliye edilmesini savaşın kıvılcımı olarak nitelendiren uzmanlar, Gazze’de 63’ü çocuk 222 kişinin, İsrail’de 12 kişinin hayatını kaybettiğini, 450 binanın - ki bunlar arasında hastaneler, sağlık merkezleri ve deniz suyu arıtma tesisi bulunmaktadır- kullanılamaz hale geldiğini dile getirmektedirler. Uzmanlar ciddi güç dengesizliği sebebiyle, bu çatışmanın kurbanlarının orantısız şekilde Gazze’deki Filistinliler olduğuna, burada yaşayan 74.000’den fazla kişinin yerinden edildiğine, çoğu kadın ve çocuk olmak üzere bu insanların evsiz kaldığına dikkat çekmektedir. Çatışmanın Gazze’de eşi görülmemiş bir yıkıma –sivillerin evleri ve elektrik şebekeleri de dahil olmak üzere altyapı sistemleri- sebebiyet vermesinin yanı sıra, uzmanlar meselenin uluslararası hukuk boyutuna da vurgu yapmaktadır. İsrail’de ve Gazze’de yerleşim alanları gözetilmeksizin veya kasıtlı yapılan füze saldırılarının sadece uluslararası insan hakları normlarının ihlali olmadığı, birey ve devlet sorumluluğu sebebiyle uluslararası hukukun da ihlali olduğu dile getirilmektedir. Uzmanlar İsrail ve Gazze’de sivillere, yerleşim yerlerine, medya binalarına ve mülteci kamplarına yapılan ayrım gözetmeyen veya kasıtlı saldırıların savaş suçu olduğunu belirtmekte, bu tür saldırıları düzenleyenlerin uluslararası hukuk çerçevesinde sorumluluğunun bulunduğunun altını çizmektedirler.
 
Kaynak