Yıllardır öğretilen her an yeni bir parça kıyafete ihtiyaç olabileceği anlayışı insanlar üzerinde hala etkisini göstermektedir. Kıyafet alışverişinde değişen tek şey tüketimin miktarı değil şekli olmuştur. Pandemi, her sektörde olduğu gibi giyim sektöründe de e-ticareti yükseltmiştir. İnsanlar kıyafet üretmeye, almaya, satmaya ve çöpe atmaya son sürat devam etmektedir.
Kıyafetlerin modasının hızla değişmesi problemi sadece üreticilerin yön verdiği bir durum olmaktan öte, tüketimin yani perakendecilerin ve markaların yönlendirdiği bir süreçtir. Öğretilen bir gerçeklik olan ihtiyacın ötesinde kıyafet sahibi olma dürtüsü hem insanları gereksiz para harcamaya yöneltmekte hem de tekstil sektörünün görünmeyen yüzü olan çevre kirliliğine yol açmaktadır. Fazlaca su talebi olan tekstil sektörü sera gazı salınımında da geri kalmamaktadır. Sera gazı üreten sektörler arasında 4. sırada olan tekstil sektörü su kullanımında ise 5. sıradadır. Yani tüketimdeki bu bilinçsizlik nereden bakılırsa bakılsın öncelikle insana zarar vermektedir. Hem içinde yaşadığımız çevreyi hem de saatlerimizi harcayarak elde ettiğimiz finansal gücü negatif yönlü etkilemektedir.
Yapılan araştırmalara göre insanlar satın aldıkların kıyafetlerin yaklaşık üçte birini hiç kullanmazken pek çoğunu da bir sene kullandıktan sonra çöpe atmaktadırlar. Bu veriler, problemin çözümünün tüketicilerde olduğunu göstermektedir. Hem moda çılgınlığına kapılmadan hali hazırda giyilebilecek kıyafetlerin değerlendirilmesi yani gerek yoksa yenisinin alınmaması hem de geri dönüşümü olan kıyafetlere rağbet gösterilmesi yani en azından kıyafet atığının azaltılması tüketiciler için küçük adımlar olsa da çevre için büyük değişimlerin öncüsü olabilir. Çünkü tüketicilerin geri dönüşümü olan ürünlere olan talebi tekstil üreticilerini de bu talebi karşılayan malları üretmeye itecektir. Böylelikle üretim ve tüketim döngüsü içerisinde asgari kıyafet atığı sağlanacaktır.
Sıfır kıyafet atığı hedefine ulaşmak şuan için çok uzak görünebilir ama en azından alışveriş yaparken ‘’buna ihtiyacım var mı?’’ sorusunu sormak bizleri hedefe bir adım daha yaklaştıracaktır.
Arş. Gör. Merve Tosun
Kaynakça
https://www.hurriyet.com.tr/paylas/eski-giysileriniz-ile-dunyayi-degistirebilirsiniz-2300
https://labfresh.eu/pages/fashion-waste-index?locale=en
https://www.brikasurdurulebilirlik.com/sifir-kiyafet-atigi-bir-utopya-mi/
