26 Mayıs 2021 Çarşamba
Dijital Çağın Yaratıcıları: Bitler ve Atomlar
Dijital dönüşüm üzerine çalışmalar yapan birçok kurumun yanı sıra bu konu üzerinde düşünen, fikir paylaşan, argüman üreten birçok yazar ve araştırmacının varlığı da günümüz iş dünyasını şekillendirmede rol oynamaktadır. Bu konuda belki de en çok okunan kitapların sahibi, Wired dergisi eski editörü Chris Anderson gelmektedir. Özellikle dijital dönüşümün internet tabanlı olarak gelişim aşamasına geçtiği dönemlerde yazıları ve kitapları okuyucular için önemli gelişmeler hakkında yeni ufuklar açmıştır.
Anderson’ın “Geleceği Üretenler” kitabı tam da bu konu üzerine, yani üretimin dijitalleşmesine yoğunlaşmaktadır. 2012 basımlı bu kitap bizlere aslında “bitler ve atomların” son yıllarda gösterdikleri inanılmaz değişimleri ve birbirlerini etkileme güçlerini anlatmaktadır. Diğer taraftan ise bitlerin dünyayı nasıl dijitalleştirdiğini en güzel ve akıcı biçimde yansıtılmaktadır. Burada bahsedilen “Bit” bilgisayarda veri depolama ve transferlerinde kullanılan en küçük dosya birimini ifade etmektedir ve aslında bilgisayar tabanlı yazılımsal gücü temsil etmektedir. Atomlar ise yazılımsal olmayan tüm araç ve gereçleri kapsayan donanımsal özellikli ürünlerin tamamını anlatmaktadır.
Günümüzde kişisel bilgisayar ve atölyelerinde bir şeyler icat eden herkes artık üretme olanağına sahiptir. Bu da girişimciliğe ve iş dünyasına yepyeni kapılar açmakta ve bir anlamda üretimin kitlesel olmaktan yeniden evlere girmesine kadar büyük bir dönüşümü sağlamaktadır. Böylece girişimci ve mucit arasında bir ayrım ortaya çıkmaktadır. İşte bu mucitlerin bitlerin gücünü kullanarak atomları web ortamına taşıması onların birer dijital “yapıcı” olmalarını sağlamaktadır. Ayrıca yapıcı hareketini başarıya ulaştırmak adına tüm dünyanın web üzerinde buluştuğu “camia” lar mevcuttur. Bu camialar her türlü dijital paylaşımın yapıldığı ve ortak çalışmaların geliştirildiği gönüllü katılım yoluyla oluşan ekiplerdir. Yapıcılar bitlerin gücünü en iyi şekilde değerlendirip atomları web ortamına taşımakta, açık organizasyonlar (küresel yetenek havuzundan online bir camia üyesiyle çalışan organizasyonlar) oluşturarak dünyanın her yerinden insanı aynı şeyi beraber geliştirmek üzerine çalışmaya ikna etmekte, açık donanımlar oluşturarak ve kullanarak (Mozilla, Google vb. ücretsiz web uygulamaları) bu dijital dönüşümün sağlanmasına en büyük katkıyı vermektedirler.
Günümüzde bitlerin bu denli güçlü bir yapı kurması bu etkileşimi fazlasıyla göreceğimiz mecralar oluşturmuş ve adeta hem sosyal hem de iş hayatımızı şekillendirir hale gelmiştir. Artık atomlar yavaş yavaş bir dünyasına taşınmakta ve dijital dünya sürekli yeniden şekillenmektedir. Elbette atomların hayatımızdaki yeri tamamıyla yerini bitlere bırakmamıştır. Ancak bu savaşın gün geçtikçe artması bitlerin gücünü hayatımızı etkileyecek her alanda görmemize sebebiyet vermiştir. Örneğin bitler artık Twitter, Instagram, Facebook gibi sosyal medya platformları ile sosyal hayatımızın şekillenmesi, kripto paralar ile yatırım ve alışveriş tercihlerimiz, bulut teknolojileri ile depolama ve saklama alanlarımızın kullanımı, nesnelerin interneti ile hayatımızın kolaylaştırılması, programlanabilir nitelikte maddeler (DNA gibi) ile biyoteknolojinin gelişmesi, CAD araçları ile tüm tasarımların oluşturulması, 3D baskı araçları ile her türlü prototipin hazırlanması ve 3D tarama araçları ile birebir nesnelerin üretilmesi gibi sayısız konunun yaratıcısı konumundadır.
Elbette böyle bir yeni üretim modelinde yeni bir tür üretim şirketinin de olması gerekir. Bu şirketin kalbinde, klasik üretim şirketlerinin tüm beceri ve bilgilerinden (sıkı bir kalite kontrol mekanizması, etkin envanter yönetimi ve arz zinciri yönetimi vb.) yararlanılmalıdır (Anderson, 2014:160). Fiyat ve kalite anlamında ancak böyle rekabet edilebilecektir. Öte yandan, web şirketlerinin, ürünleri etrafında bir camia yaratma ve harekete geçirme becerilerine de sahip olunmalı, böylece yeni ürünlerin daha hızlı, daha iyi ve daha ucuza tasarlanması sağlanmalıdır. Kısacası bu şirket, en iyi donanım şirketleri ve en iyi yazılım şirketleri gibi olmalıdır (Anderson, 2014:160). Web Çağı bitleri özgürleştirmiştir ve bitler de dünyayı değiştirmiştir (Anderson, 2014:16). Sözün özü, bu dijital çağa ayak uyduran ve hayatta kalacak işletmeler “atomlar ve bitlerin” gücünü bir arada kullanan işletmeler olacaktır.
Kaynakça:
Anderson, C. (2014). Geleceği Üretenler. (L. Görkem, Çev.). İstanbul: Optimist Yayınları.
Çağlar KARAKURT
Araştırma Görevlisi
İstanbul Gelişim Üniversitesi
İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi
Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik Bölümü