Son on yıldaki insansız hava araçlarındaki (İHA) gelişim, bu sorunun cevabını veriyor. Askeri görevlerde, şehir yönetiminde, medyada ve yük taşımacılığında İHA’lar artık hayatımızdalar. 2021 yılında bunlara, yolcu taşımacılığı da eklenmiş oldu. Çin’in Fujian eyaletinde düzenlenen Dijital Çin Zirvesi’nde sürücüsüz drone taksiler tanıtıldı. İnsan taşınabilen mega drone’lar üreten Çinli Ehang firması tarafından geliştirilen otonom hava aracı 216 AAV (Autonomous Aerial Vecihle), iki yolcusuyla uçuş gerçekleştirdi. Pilotsuz, elektrikle çalışan ve 4G/5G yüksek hızlı kablosuz kanal ile çalışan 216 AAV, alçak irtifada kısa ve orta menzilli uçuşlar için tasarlandı. Maksimum kalkış ağırlığı 600 kg, 220 kg yük taşıma kapasiteli ve 130 km/saat hıza ulaşabilen 216 AAV, şehir içi ulaşım hizmetlerini rahatlıkla karşılayacak gibi görünüyor.
İHA’ların bir alt kolu olan, yolcu ve yük taşımacılığının adı ise Kentsel Hava Taşımacılığı (KHT, UAM: Urban Air Mobility) olarak geçiyor. Ehang’ın 2020 “Beyaz Kitap” raporuna göre KHT’lerin 2019’daki “küresel pazar yolcu gelirleri” 300 Bin USD’den, 2023 yılında 3 Milyar USD’ye ulaşacağı tahmin ediliyor. Potansiyeli yüksek görünen iş modelinin riskleri de var. Ehang, özellikle bir kaza olmaması için sürekli testler yapıyor. Ehang, olası bir kazada KHT’lere güven kaybı olacağı ve hisselerinin çakılacağının da farkında. Türkiye, İHA’larda aktif rol alıyor. Baykar Savunma Şirketi, askeri operasyonlarda kullandığı İHA’lar ile ismini dünyaya duyuruyor. Bunun yanında, Türkiye’nin ilk uçan arabası olan Cezeri’nin prototipini tanıttı. 100 km/saat hız ile 80 km menzile sahip olan Cezeri prototipinin azami kalkış ağırlığı 241 kg.
Dr.Öğr.Üyesi Orhan Özaydın, CMA.
Kaynakça
www.ehang.com
White Paper on UAM Systems by Ehang, (2020)
www.baykarsavunma.com
