İktisadi İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi - iisbf@gelisim.edu.tr

Yeni Medya ve İletişim








 Kitap önerisi: Simülakrlar ve Simülasyon


Gerçek ve hakikati simülakr ve simülasyon kavramlarıyla irdeleyen Jean Baudrillard'ın Simülakrlar ve Simülasyon kitabı bir kitle iletişim teknolojileri ile sunulan görünümleri sorgulamada farklı bir bakış açısı kazandıran önemli bir eserdir.


Simülakrlar ve Simülasyon; Tüketim Toplumu, Kötülüğün Şeffaflığı, Simgesel Değiş Tokuş ve Ölüm kitaplarının yazarı Jean Baudrillard’ın en bilinen ve yazıldığı 1981 yılından bu yana geniş çevrelerde etkisini koruyan eseridir. Baudrillard (1929-2007); postyapısalcı, postmodern felsefe ve medya kültürleri, kitle iletişim araçları üzerine çalışmaları ve tüm ideolojik akımların karşısında durmasıyla tanınmıştır. Simülasyon Kuramı’nın kurucusu olan yazar simülakr, simüle etmek ve simülasyon kavramları çerçevesinde gerçek ya da hakikati irdeler. Temel kavramların tanımları şu şekildedir:

Simülakr: Bir gerçeklik olarak algılanmak isteyen görünüm.
Simüle etmek: Gerçek olmayan bir şeyi gerçekmiş gibi sunmak, göstermeye çalışmak.
Simülasyon: Bir araç, bir makine, bir sistem, bir olguya özgü işleyiş biçiminin incelenme, gösterilme ya da açıklanma amacıyla bir maket ya da bir bilgisayar programı aracılığıyla yapay bir şekilde yeniden üretilmesi.

Baudrillard gerçeğin bir daha dönmemek üzere hayatımızdan çıktığını; yerini gerçeğin bir kopyası, taklidi olan simülakrların aldığını iddia etmektedir. İçinde yaşadığımız bu simülasyon evreninde bize hakikat olarak sunulan hiçbir şey gerçek değildir. Ordunun bile simülatörlerle eli kolu bağlanmıştır. Geleneksel askeri sistemin hakikatine karşı simülatörlerle üretilmiş simüklakrlar (gerçeğin yerini alan görüntüler) yer değiştirmiştir. Bugün, Ramses’in mumyasının Paris’te olması; Fransa’nın “onu kendi geçmişine ait bir şeymiş gibi” mezarından çıkartması ve yok olmasına neden olması demektir. Baudrillard bunu şöyle açıklar: “Ramses’i yok edebilmek için onu gün ışığına çıkartıp, bir müzeye yerleştirmek yeterli olmuştur. Mumyaları kemirip yok eden şey o küçük kurtçuklar değil, simgesel düzeni yer değiştirmeye zorlayan, hiçbir konuda yetkin olmayan ve kendinden önce var olmuş kültürleri çürümeye ve ölüme mahkûm etmekten başka bir şey bilmeyen, onları önce öldürüp sonra bilimsel yöntemler aracılığıyla diriltmeye çalışan bize özgü bir tarih, bilim ve müze anlayışıdır.”

Ramses örneği gibi eser Holocauste dizisi, Kıyamet (Apocalypse Now) filmi, hologramlar, kabileler üzerinden gerçeğin yitimini örneklerle açıklar. Postmodern bir felsefe kitabı olan Simülakrlar ve Simülasyon kitabı; günümüzün dijital toplumunda neyin gerçek, neyin gerçeği taklit eden bir görüntüden ibaret olduğunu sorgulatması ile post-truth (hakikat ötesi) kavramının yükseldiği şu dönemde konuya ilgi duyanların okuması gereken temel kitaplar arasındadır.