İktisadi İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi - iisbf@gelisim.edu.tr

Yeni Medya ve İletişim








 ACP’nin Tasarıma Dayalı Bir Toplumun İnşasında Kullanımı


“Artifical Society–Computational Experiment–Parallel Execution” (Yapay Toplum–Hesaplamaya Dayalı Deney–Paralel Uygulama)'nın kısaltması olan ACP; teknolojik imkanlarla toplumun gerçeğe çok yakın bir şekilde simüle edilebilmesini ifade eden bir kavramdır.


Bireyin merkeze alındığı süper akıllı bir toplumun inşası, Toplum 5.0 vizyonunun temel hedefini oluşturmaktadır. Buna göre, Toplum 5.0 hedefi gerçekleştirildiğinde, endüstri devrimlerinin üretime odaklı misyonlarının bireylerde yarattığı hasarın onarılması ile birlikte katılımcı, mutlu ve müreffeh bir toplum da tesis edilecektir. Ancak, tasarıma dayalı yeni bir toplumun inşası, beraberinde güvenilir ve uygulanabilir deneysel yöntemlerin tartışılmasını da gerekli kılmaktadır. Günümüzde geliştirilen bilgisayar simülasyonlarıyla seri üretime geçilmeden önce ürünler gerçeğe yakın bir şekilde test edilebilmektedir.

Böylece özellikle maliyetler düşürülebilmekte ve olası kazaların önüne geçilebilmektedir. Formula araçları ve savaş uçaklarının sanal ikizleri vasıtasıyla piste indirilmeden önce gereken bütün testlerinin yapılabilmesi hâlihazırda uygulanan örneklerdendir. Bu örnekler göz önüne alındığında sensör teknolojisi ve sosyal medya başta olmak üzere, bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) aracılığıyla olabilecek her türlü verinin toplanabilmesi ve bu verileri işleyebilecek teknolojilere sahip olunması, sosyal sistemlerin sanal ikizlerinin de yapılabileceğini göstermektedir.


Veriler, hâlihazırdaki teknolojik imkânlarla bilgisayar ortamında gerçek toplumların benzeri oluşturulabileceğini, bu toplumlar için geliştirilen çözümlerin bilgisayarlı deneylerle test edilebileceğini ve en yakın çözümlerin seçilerek insanlar ve bilgisayarların işbirliği ettiği bir yönetim biçimiyle bu toplumlara uygulanabileceğini göstermektedir. “Artifical Society–Computational Experiment–Parallel Execution” şeklinde geçen ve kısaca ACP olarak ifade edilen bir yaklaşımla söz konusu işbirlikçi modeller üretilebilmektedir. CPS teknolojisine eklenen sosyal katmanın da olduğu CPSS teknolojik alt yapısının kullanıldığı bu modeller yoluyla toplumsal etkileşimler mikro görünümde gözlemlenebilmektedir. Böylece işbirlikçi zekâ ile insanın ortak yönetimi sayesinde bireysel, kurumsal ve yönetimsel yetenekler geliştirilebilmektedir. 

Yönetim ve kontrol sorunlarında etkili bilimsel çözümler sunduğu anlaşılan bu yöntemle tasarlanarak inşa edilmek istenen Toplum 5.0 gibi akıllı toplumlara ve ötesine ulaşılması mümkün görünmektedir. Bu sonuç aynı zamanda, ACP ile sosyal bilimlere laboratuar ortamında deney ve gözlem yapabilme imkânının getirildiği de anlaşılmaktadır.

Dr. Öğ. Üyesi Abdulkadir Büyükbingöl

Yeni Medya ve İletişim Bölümü